logo
Qubadlı Rayonunun İşğalı və Azad Edilməsi: Tarixi Mərhələ

Qubadlı Rayonunun İşğalı və Azad Edilməsi: Tarixi Mərhələ

Qubadlı Rayonunun İşğalı və Azad Edilməsi: Tarixi Mərhələ Qubadlı Rayonunun İşğalı və Azad Edilməsi: Tarixi Mərhələ

Qədim Azərbaycan diyarı olan Zəngəzur bölgəsinin Qubadlı rayonu 31 avqust 1993-cü il tarixində Ermənistan ordusu tərəfindən işğal olunub. İşğal nəticəsində rayonun 30 min  sakini məcburi köçkün düşərək respublikamızın müxtəlif şəhər və kəndlərində məskunlaşdırılmışdır. Rayon ərazisində mövcud olmuş 7278 fərdi yaşayış evi, 7 məscid, çox sayda sosial obyektlər, körpülər, kənd təsərrüfatı obyektləri ermənilər tərəfindən tamamilə dağıdılmışdır. Qubadlı rayonu Azərbaycanın cənub-qərbində yerləşib  faydalı qazıntılarla zəngindir. Qubadlı rayonu Laçın, Xocavənd, Cəbrayıl,  Zəngilan rayonları, eləcə də 120 km məsafədə Ermənistan Respublikası ilə həmsərhəddir. Ərazisinin əksər hissəsi dağlıqdır. Rayonun kəndlərinin əksər hissəsi Həkəri və Bərguşad çayları ətrafında yerləşir. Qubadlı rayonunun torpaqları çox münbit və məhsuldardır. Rayonda 79812 hektar torpaq  fondu mövcud olmuşdur. Rayonun ərazisi təbii dərman bitkiləri ilə zəngindir. Qubadlı rayonunun kəndlərində  mərmərləşmiş əhəng daşı və bir çox qiymətli yataqlar mövcud olmuşdur.

İşğal dövründə Ermənistan rəhbərliyi xaricdən gələn erməniləri Qubadlı  rayonunun Xanlıq kəndində qeyri qanuni məskunlaşdırmışdır. Cenevrə Konvensiyasına görə işğal edilən ərazilərdə qanunsuz məskunlaşdırma aparan ölkə cinayət törətmiş hesab olunur. Qubadlı ərazisində Ermənistan  ordusu güclü istehkamlar qurmuşdur. Rayonu işğaldan azad etmək uğrunda Azərbaycan Ordusu xüsusi qəhrəmanlıq göstərmişdir. Düşmən yüksəkliklərdə istehkam qurmuşdur və Azərbaycan  hərbiçilərini atəş altında saxlayırdı.

Azərbaycan Ordusu  ilk olaraq yüksəklikdə yerləşən erməni ordusunun hərbi texnikalarını və canlı qüvvələrini məhv edərək hakim yüksəklikləri ələ keçirdi.  Azərbaycan Ordusunun zabit və əsgərlərinin peşəkarlığı, fədakarlığı və qəhrəmanlığı nəticəsində  oktyabrın 25-də Qubadlı şəhəri düşməndən təmizləndi və şəhər tamamilə Azərbaycan  Ordusunun nəzarətinə keçdi. Noyabrın 9-na dək Qubadlı şəhəri də daxil olmaqla 41 kəndi işğaldan azad edildi.

2020-ci il noyabrın 26-da "Qubadlının azad olunmasına görə" medalı təsis olundu.  Prezident cənab İlham Əliyevin  müvafiq sərəncamları ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 15209 hərbi qulluqçusu "Qubadlının azad edilməsinə görə"medalı ilə təltif edilmişdir.

Prezident cənab İlham Əliyevin 31 iyul 2023-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş əraziləri üzrə şəhər günləri təsis edilmişdir.  Sözügedən Sərəncama əsasən 25 oktyabr Qubadlı şəhəri günü kimi müəyyən olunub.

Bu gün Zəngilandan Qubadlıya, Laçına ən müasir  tələblərə uyğun yollar çəkilir.

Müharinə bitdikdən dərhal sonra Prezident cənab İlham Əliyev bir neçə dəfə Qubadlıya səfərlər etmiş, burada rayon ictimaiyyəti ilə görüş keçirmişdir və  "Qubadlı"  yarımstansiyasının, eləcə də  Dövlət Sərhəd Xidmətinin yeni hərbi hissə kompleksinin açılışında iştirak etmişdir.  Qubadlıya növbəti səfərində ölkə başçımız Qubadlı şəhərində ilk yaşayış məhəlləsinin, inzibati binanın, tam orta məktəbin, Mərkəzi Xəstəxananın, Xanlıq, Mahruzlu və Zilanlı kəndlərinin təməlini qoymuşdur. Bu gün Qubadlı şəhəri öz tarixi memarlıq üslubunu saxlamaqla  dünya şəhərsalma prinsiplərinə uyğun müasir şəkildə yenidən qurulur.

Kamilə Əliyeva,  
BDU-nun kafedra müdiri, professor

footer
Top

Ən son xəbərləri səhifəmizdən də izləyin

innews.media